О разделах земель у бургундов и у вестготов (примечания)

стр.

1

Lex Burgundionum, t. LIV, § 1.

2

Ib., t. XXXI, § 1.

3

Ib., Const. Extravagantes, XXI, 12.

4

Codex Theod. VII, VIII, 5: «Duas dominus propriae domus tertia hospiti deputata, ea tenus intrepidus ac securus possideat portiones, ut in tres domo divisa patres primam eligendi dominus habeat facultatem, secundam hospes quam voluerit exsequatur, tertia domino relinquenda... Illustribus sane viris non tertiam partem domus, sed mediam hospitalitatis gratia deputari decernimus: ea duntaxat condicione servata, ut alter ex his quilibet, quive maluerit, divisionem arbitrii aequitate faciat, alter eligendi habeat optionem».

5

Fred. Chron. II, 46.

6

Gr. Tur. De gloria confess., c. 62 — MG. SS. Rerum Mer., I, p. 784: ...tributum petitum civitati concedit. Unde usque hodie circa muros urbis illius in tertio miliario tributa non redduntur in publico.

7

Lex Bourg., t. LIV, 1; cp. I, 3.

8

Vita S. Lupicini, c. 10 — MG. SS. Rerum Mer. III, р. 149.

9

Carm. XXIII, ed. Baret.

10

Lex Burg., t. LIV, 2: «...sicut iam dudum statutum est, medietatem silvarum ad Romanos generaliter praecipimus pertinere; simili de curte et pomariis...»

11

Bouquet, II, p. 13.

12

Lex Burg., t. XXXI.

13

Ib., t. XIII.

14

Таково мнение Léouzon la Duc, отстаиваемое им в статье «Le régime de lʼhospitalité chez les burgundes». — «Nouvelle Revue historique de droit français et étranger», t. XII, p. 232 sqq. 1888.

15

Lex Burg., t. XLIII.

16

Ib., t. LXXXIV.

17

Ib., t. XIV.

18

Ib., t. XXIV, 4.

19

Ib., Const. Extravagantes, I, 1: ...tam de nostris quam de possessorum agris querela pervenit.

20

Ib., t. LI, 1; I, 1.

21

Ib., t. LXXXIV, 1.

22

Ib.: ...sortes suas nimia facilitate distrahere.

23

Lex Burg., tt. XIII, XXXI, LIV, 2; LXVII.

24

Ib., t. LIV, 1.

25

Prosp. Tyronis Chron., a. 442. Bouquet, I, 639: «Alani, quibus terrae Galliae ulterioris cum incolis dividendae a patricio Aetio traditae fuerant, resistentes armis subigunt, et expulsis dominis terrae possessionem vi adipiscuntur».

26

Sid. Apoll. Carm, XXIII. ed. Baret.


Quid me, etsi valeam, parare carmen

Fescenninicolae jubes Diones,

Inter crinigeras situm catervas,

Et germanica verba sustinentem,

Laudantem tetrico subinde vultu

Quod Burgundio cantat esculentus,

Infundens acido comam butyro?

Vis dicam tibi, quid poema frangat?

Ex hoc barbaricis abacta plectris

Spernit senipedem stilum Thalia,

Ex quo septipedes videt patronos.

Felices oculos tuos et aures,

Felicemque libet vocare nasum.

Cui non allia sordidaeque caepae,

Ructant mane novo decem apparatus,

Quem non ut vetulum patris parentem

Nutricisque virum, die nec orto

Tot tantique petunt simul gigantes,

Quot vix Alcinoi culina ferret.

27

Sid. Apoll. Epist. VII, 14, ed. Baret: «Barbaros vitas quia mali putentur, ego etiamsi boni».

28

См. о Сиагриях. Соville, Recherches sur lʼhistoire de Lyon, p. 5 sqq. Les Syagrii.

29

Sid. Apoll. Epist. V, 17, ed. Baret: «...immane narratu est, quantum stupeam sermonis te germanici notitiam tanto facilitate rapuisse... Aestimari minime potest, quanto mihi caeterisque sit risui, quoties audio quod, te praesente, formidet facere linguae suae barbarus barbarismum. Adstupet tibi epistolas interpretanti curva Germanorum senectus, et negotiis mutuis arbitrum te disceptatoremque desumit. Novus Burgundionum Solon in legibus disserendis, novus Amphion in citharis sed trichordibus temperandis, amaris, frequentaris, expeteris, oblectas, eligeris, adhiberis, decernis, audiris. Et quanquam aeque corporibus ac sensu rigidi sint, amplectuntur in te pariter et discunt sermonem patrium, cor Latinum».

30

К этимологии слова P. Diac., II, 9 — SS. Rerum Langob., p. 78: «...faras hoc est generationes vel lineas».

31

Lex Burg., t. LIV, 2.

32

«...domus specialia commoda plura... Hospite tunc etiam Gothico quae sola careret...» (Eucharisticum, v. 282—285, взято у Gauppʼa. Die germanischen Ansiedlungen, S. 199).

33

Nullo ut quippe domum speciali iure tuente

Cederet in praedam populo permisso abeunti,

Nam quosdam scimus summa humanitate Gothorum

Hospitibus studuisse suis prodesse tuendis

(Ibid., v. 287—290).

34

Fragment 277. Cp. LL. Wisig. X, 2, 1.

35

Ib., X, 1, 16.

36

LL. Wisig. X, 1, 8.

37

Epist., VIII, 9.

38

Emptorem ignotum mihi de gente Gothorum

Excires, nostri quondam qui iuris agellum

Mercari cupiens pretium transmitteret ultro

Haud equidem justum, veruntamen accipienti

Votivum fateor...

(Eucharisticum, v. 575 sqq.).

39

...Natis abeuntibus a me,

Non equidem paribus studiis nec tempore eodem

Succensis pariter, sed libertatis amore,

Quam sibi majorem contingere posse putabant

Burdigalae, Gothico quandam consorte colono.

(Eucharist., v. 498—502).

40

LL. Wisig, X, 1, 9. Ср. этот текст с t. XIII Бургундской Правды.

41

Ib., VIII, 5, 2.

42

Ib., X, 1, 14.

43

Совершенно правильно, по нашему мнению, понимает это место Gaupp (Die germanischen Ansiedlungen, S. 408). «Sollen sie, — говорит Гауп, — auf jedes Jugerum Land, welches unter den beiden Parteien streitig ist, dem andern Theile ein halbes Jugerum abtreten, aber niemals mehr als 50 halbe Jugera».

44

Еще Гауп (Die germanischen Ansiedlungen, S. 386—387) обратил внимание на тот факт, что Григорий Турский, называя епископов города Тура времени Хлодвига и его сыновей, говорит о происхождении этих епископов из сенаторских родов, которые продолжали владеть огромными землями на галльской территории, отошедшей к вестготам при Эврихе (см. Hist. Francorum, X, с. 31).

45

Epist., VIII, 9.

46

См. например, LL. Wisig. X, 1, 15; cp. Lex Burg, t. LXXIX, 1.

47

Panegyr. Avito, v. 411.

48

Fragment. 309.

49

Fragment. 293.

50

Fragment. 286.

51

LL. Wisig. IV, 2, 1.

52

Ср. LL. Wisig. IV, 5, 1; V, 4, 19.

53

LL. Wisig. VIII, 3, 10; VIII, 3, 12; VIII, 3, 14; VIII, 4, 15.

54

Fragment. 309.

55

См. особенно X, 1, 8: «Divisio inter Gotum et Romanum facta de portione terrarum sive silvarum nulla ratione turbetur, si tamen probatur celebrata divisio»; cp. X, 1, 6.

56

См. VIII, 5, 5: «Consortes vero vel ospites nulli calumnie subiaceant, quia illis usum erbarum, que concluse non fuerant, constat esse communem».

57

См. например VIII, 2, 1; VIII, 3, 15—16; VIII, 4, 16—17; VIII, 5, 4; X, 3, 2.

58

VIII, 4, 23; VI, 1, 7.

59

VIII, 5, 6.