Описание Московии - страница 8

стр.

Сама Московитская провинция не очень обширна и не слишком плодородна, так как почва повсюду песчаная. К этому добавляется неумеренная и часто суровая неустойчивость климата, ибо вследствие суровой зимы посевы не вызревают; ведь морозы там столь интенсивны, что как у нас летом из-за чрезмерного зноя, так там из-за жестокого мороза трескается земля. Кроме того, даже вода, выплеснутая на воздух, слюна, выплюнутая изо рта, замерзает, не долетев до земли; даже ветки фруктовых деревьев иногда совершенно погибают в суровые зимы. Да и людей, окоченевших от холода, часто находят мертвыми под открытым небом в телегах; мало того, лесные медведи, гонимые голодом, и то покидают леса, разбегаются по соседним деревням и врываются в деревенские дома; когда толпа крестьян убегает перед их нападением и силой, то за стенами дома жалким образом погибает от жестокого холода.

И такой чрезмерный холод сменяется в свое время засушливым ut aliquando stagna et flumina aestu, nimioque ardore solis, prorsus exsiccarentur. Prata quoque et caetera frumenta veluti flamma aliquando exuruntur. Hic autem nimius aestus solis, per septem dies tantum non plus durare solet.

Haec provincia meile ferisque caret, leporibus tantum exceptis, quibus supra modum abundat. Frumento oleribusque communibus affluit, cerasa in tota regione nunquam reperiuntur, aliarum arborum quamvis fructus habeat, verum insuaves.

Huius Regionis coelum adeo salubre est, ut ibi ultra Tanais fontes, praesertim Septentrionem, ac etiam Orientem, magna ex parte versus, nulla pestis unquam saevierit, habent tamen interdum intestinorum et capitis omniumque membrorum morbum quendam, pesti haud dissimilem, quem nos febrim calidam sive acutam appellamus. Eorum vero idiomate hic morbus, Ognyowa, quasi ignitus dicitur, quod homines velut ignis calefacit, ut quemadmodum vicina domo igne ardente, et alia domus sibi adhaerens, eodem igne inflammatur, sic quoque hoc morbo infecti velut peste, caeteros nisi caveantur inficiunt, hoc morbo qui corripiuntur pauci sani evadunt.

Haec gens Moscovitica, caeteris omnibus Ruthenis, astutior, callidior et fallacior est. Si autem cum externis aliquando commercia habent, tunc se non Moscovitas quo maiorem fidem obtineant, sed advenas, id est, Novogardenses, vel Plescovienses esse simulant.

Moneta in toto Moscorum Ducis imperio, est quandruplex, Moscovitica, Novogardensis, Tverensis, et Plescoviensis. Moscoviticus nummus non rotundus est, sed oblongus est ovali quodam modo formae similis idiomate eorum Dzienga dicitur. Duplici autem modo cuduntur, primus in una parte hominis nudi equo insidentis, et draconem hasta ferientis, imaginem habet, in altera vero parte nomen Magni Ducis exprimitur. Secundus ex utraque parte literis nomen Magni Ducis et titulum exprimentibus insignitur. Horum autem sexaginta, unum Ducatum sive aureum Ungaricalem valent.

Novogrodensis nummus in una parte principis, in solio sedentis imaginem, hominisque ex adverso, sese inclinantis habet, ex altera parte scriptura insignitur, vocaturque Novogrodka, et Moscoviticum nummum valore in duplo superat. Twerensis nummus utrinque scripturam habet, valore Moscoviticum refert.

Pskoviensis in una parte caput bovis coronatum, in altera vero scripturam habet.

Est quoque in Moscovia cuprea, sive aerea moneta, quae propter pauperes tantum cuditur, et Pula vulgo vocatur, horum 40 dengam Mos-coviticam efficiunt.

Omnis autem moneta Moscovitica, ex puro et bono argento cuditur, et omnes fere aurifabri in Moscovia Novogrodia, Tveria, et Pscovia nummos cudunt, et quicunque affert massas argenteas, puras, nummos ab aurifabro transmutare volens, tum nummi et argentum appenduntur, atque aequa lance librantur, mercedem autem laboris exiguam aurifabri reportant.

летом, так что иногда пруды и реки совершенно пересыхают от чрезмерного зноя. Луга и хлеба иногда выжигает как огнем. Но такой страшный зной свирепствует обычно не более семи дней.

В этой провинции мало меда и диких зверей, за исключением зайцев, которых в ней водится неимоверное количество. Хлебом и местными овощами она изобилует, вишен же нигде нет во всей округе, а плоды других деревьев, хотя и имеются, но невкусные.